ҚОРАСОЧ МОМОНИНГ ЎГИТЛАРИ
Бугун юртимизда рўй бераётган тарихий ўзгариш ва янгиланишлар ўрта ва ёш авлоддан кўра кўпроқ кексаларни ҳайратга солади. 103 ёшни қаршилаган Қорасоч момо ҳам юртимиздаги тинчлик-хотиржамлик, фаровон ҳаёт учун шукроналар айтади. Ўғил-қизлари, невара-чевара, эвараларига бундай бахтли кунларга етишмоқ осон бўлмагани ҳақида ибратли ҳикоялар сўйлайди.
— Пискент туманидаги Дўнговул деган қишлоқда туғилиб, катта бўлганман, — дейди Қорасоч момо. — Оилада кўпчилик эдик. Яшаш учун курашнинг жуда кўп йўлларини кўрдим. Очарчилик, касалликлар, уруш қийинчиликлари... Холдор акамга Иккинчи жаҳон урушидан қайтиб келиш насиб этмади. Қолган жигаргўшаларим ҳам бирин-кетин ҳар хил тақдирлар боис оламдан ўтиб кетишди. Бугун икки қиз қолдик. У кунларни эслаш мен учун жуда оғир. Тинимсиз меҳнат қилсак-да, қорнимиз нонга тўймасди, эгнимизга яхшироқ кийим киймасдик.
Бугунги дориломон кунларни, тўкин-сочинликни қаранг. Ҳаммаёқ саришта, ҳар куни бир янгилик. Маҳалламизда янги бир дўкон ишга тушса ҳам қувонганимдан кўзларим ёшга тўлади. Болаларим пойтахтга олиб боришса, бу кўркамлик, ободликни кўриб кўнглим кўтарилади. Ўзлигимизга эга бўлишдек улуғ неъмат — озодликка етиб келганимиз учун шукроналар айтаман. Буни қарангки, 70 ёшдан ошган қизим Холчанинг фарзанди Саодат қиз узатди. Ўтган йили ёзда чеварам Холида қизлик бўлди. Шуларнинг ширин ташвишлари билан андармон бўлиб, яшаб юрибман-да.
Қорасоч аянинг хотираси тиниқ. Сўзлари, мулоҳазалари самимий. 7 фарзанд, 29 невара, 47 чевара ва бир эвара билан бахтиёр ҳаёт кечирмоқда. “Аяжон, айтинг-чи, узоқ умр кўришнинг сири нимада экан?” дея сўрайман момодан. Ва энг қизиғи, айтилган бир оғизгина лўнда жавобни эшитиб ҳайратга тушаман.
— Меҳнат, сабр-тоқат, оилавий хотиржамлик, аҳил-иноқлик инсон умрини узайтирар экан, — дейди Қорасоч момо кулимсираб. — Ишонасизми, ҳеч қачон асабийлашмаганман. Ҳаммага доимо мулойим, юмшоқ гапираман. Балки ишонмассиз, ҳатто чолим билан сира гап талашмаганман. Фан тили билан айтганда, қизим, асабларимни эҳтиётлаганман, асраганман-да. Ҳаётдаги майда-чуйда кўнгилсизликлардан муаммо яратиш керак эмас. Эрим билан ҳамфикр бўлдик. У кишига итоат этдим, ҳурматини жойига қўйдим. Шундан маҳалла-кўйда эъзоз топдим, қадрландим. Оила дегани шу-да, болам...
Аянинг ўғли Рустам ака ва қизи Дилбар опа ҳам қизиётган гурунгимизга қўшилади.
— Етти бола жанжал-тўполонсиз, тинч-осойишта хонадонда вояга етдик, — дейди Рустам ака. — Болалигимизда қанча шўхлик қилсак-да, онам бизни ҳеч қачон уришиб-қарғамаган. Ҳамма гапни мулойимлик билан, секин-аста тушунтирарди. Рўзғордаги етишмовчиликларга сабр-қаноатни ҳам онамиздан ўрганганмиз. Оиламизда ҳамиша сокинлик ҳукмрон эди. Назаримда, ҳар биримизнинг ҳаётда ўз ўрнимизни топишимизга ҳам айнан мана шу — хонадонимиздаги соғлом муҳит сабаб бўлган.
Қорасоч момо билан суҳбатлашарканмиз, аямизнинг дунёқараши кенг, фикр-мулоҳазалари босиқ эканидан, ҳар бир янгиликни зийраклик билан кузатишидан севиндик. Фарзандларининг келажагини ўйлаб, турмуш ўртоғига суянч бўлиш учун ҳеч бир ишдан бўйин товламаган онахон: “Бизнинг давримизда ҳам қизларни ўқитиш, ҳунарли қилишга бугунгидай ғамхўрлик кўрсатилганида эди, мен албатта, шифокор бўлардим”, дейди маъюс жилмайиб. Сўнг кўзларида яна аввалги чақноқлик аксланади. Фарзандлари, набиралари улар орзу қилган тинч-осойишта ва тўкин-сочин кунларда яшаётганига шукроналар айтади.
Зеро, юртимизнинг бугунги фаровон кунларига етиб келгунча ўтган заҳматлар юкини Қорасоч момо каби нуроний онахонларимиз, кўпни кўрган отахонларимиз яхши билишади. Уларнинг нафақат ҳаёт йўллари, ҳатто орзу-армонлари ҳам бизлар учун чинакам ибрат бўлишга арзийди.
Камола АДАШБОЕВА,
|